Hesperian Health Guides
Koud yon dechiri oswa yon epizyotomi
SanteWiki > Yon Liv Pou Fanmsaj > Chapit 19: Teknik wo nivo pou gwosès ak akouchman > Koud yon dechiri oswa yon epizyotomi
Jeneralman, ti dechiri yo geri poukont yo. Mande fi a pou l repoze pandan yon 2 semèn apre akouchman an. Li dwe kenbe janm li yo kole ansanm otank li kapab, men, li dwe fè mouvman avè yo regilyèman. Lòt moun ta dwe fè travay nan kay la pou li epi ede l avèk bebe a.
Gen lòt dechiri ak ensizyon ki geri pi vit si yo koud. Li pa difisil pou yo koud, men li enpòtan pou aprann kòman pou fè sa nan men yon moun ki abil.
Kontni yo
Ki jan pou w deside si yon dechiri merite koud
Li difisil pou wè yon dechiri byen. Souvan, vajen fi a anfle apre akouchman an, epi li ka bouche ak san kaye. Pafwa, gen plizyè dechiri. Pran san w, epi sèvi avèk yon limyè ki byen klere. Ou ka bezwen yon moun kenbe yon flash pou ou.
- Lave men w byen epi mete gan esterilize.
- Chèche wè ki longè dechiri a epi ki kantite nan chè a ki chire. Gade dechiri a sou deyò. Avèk dousè, mete 1 oubyen 2 dwèt anndan dechiri a pou wè pwofondè l. Avèk anpil atansyon, ouvri vajen an pou wè ki longè dechiri a.
- Diskite avèk manman an si w dwe koud dechiri a oubyen non. Ti dechiri ki sispann senyen byen vit pa bezwen koud. Dechiri ki pi fon, oswa dechiri ki pa vle sispann senyen, bezwen koud.
Dechiri 2 yèm degre | Dechiri 3 yèm degre | ||
Dechiri sa a ale ni nan vajen an, ni nan perine a (po ki ant vajen an ak twou dèyè a), ni nan mis ki anba po a. | Dechiri sa ale ni nan vajen an, ni nan perine a, ni nan mis la, ni nan mis ki toutotou two dèyè a. | ||
Dechiri 2 yèm degre ap geri pi byen epi y ap gen mwens chans pou yo enfekte si yo koud, men yo ka geri poukont yo. | Dechiri 3 yèm ak 4 yèm degree oblije koud. Si se posib, se yon moun ki gen anpil eksperyans ki pou koud yo. |
Pou teste si mis ki alantou twou dèyè a chire
|
|
Apre w fin fè tès sa a, swa ou jete gan ki te nan men w, swa ou esterilize l, epi lave men w byen. |
Dechiri 4 yèm degre |
Dechiri sa ale ni nan vajen an, ni nan perine a, ni nan mis la, ni nan mis twou anis la, ni li rive nan twou dèyè a menm.
|
Dechiri 4 yèm degre trè difisil pou repare. Si yon manman gen yon dechiri 4 yèm degre ki rive nan twou dèyè a, mennen l lopital san pèdi tan. |
Koud dechiri yo pi vit posib apre akouchman an pou yo ka geri pi byen. Li pi bon pou yon dechiri koud anvan 12 èdtan pase.
Si w pa kapab koud li anvan 12 èdtan pase, epi se yon dechiri 1 ye oswa 2 yèm degre, ou pa bezwen koud li ankò. Netwaye dechiri a byen epi di fi a pou l repoze toutotan l kapab pandan 2 semèn. Si l gen yon dechiri 3 yèm oswa 4 yèm degre, li oblije koud pou l pa gen yon domaj pèmanan. Li gendwa pa ka kontwole lè l poupou. Si sa posib, mennen manman an lopital.}}
ATANSYON! Ou gendwa pa gen kapasite pou w koud tout kalite dechiri poukont ou. Si yon dechiri sanble li konplike oubyen li trè fon, si w pa gen zouti ki esterilize pou koud li, oswa si w pa gen eksperyans jere kalite dechiri sa a, mennen l lopital.
Zouti pou koud dechiri
Fil trip kwomik oswa “Vicryl” pi bon paske yon fonn, konsa ou pa bezwen retire yo apre. Ou dwe itilize fil konsa pou kouti ki fèt anba po a.
Si pa gen fil trip kwomik oswa “Vicryl” ki disponib, ou ka itilize fil koton senp ou te bouyi. Men, piske w ap gen pou w retire fil yo apre, koud dechiri a avèk yon sèl ranje fil.
Itilize dimansyon fil 000 pou koud anndan vajen an, epi ak dimansyon 00 pou koud mis. Si se yon sèl dimansyon fil ou genyen, ou ka sèvi avè l pou koud tout dechiri yo.
Li pi fasil pou w koud ak yon zegui ki koube. Gen fil ki vini ak zegui a tou tache ladan l.
Preparasyon pou koud yon dechiri | ||
Mande manman an pou l kouche sou do ak janm li kase e ouvri. | Lave men w. Mete gan esterilize. | Depoze zouti esterilize w yo sou yon twal ki esterilize. |
Mete yon twal esterilize anba dèyè manman an. | Avèk dousè, lave dechiri a ak dlo tyèd ki te bouyi epi ak dezanfektan oswa savon. | Mande yon moun kenbe yon flach pou klere dechiri a. |
Mete anestezi kote dechiri a ye a
Si w koud yon dechiri tousuit apre akouchman an, vajen an ka angoudi toujou, konsa w ka pa oblije mete anestezi. Men, si sa posib, ou dwe mete anestezi anvan w koud li.
Anvan w bay anestezi a, mande manman an si l konn pran l deja. Pa ba li anestezi si li konn ba l pwoblèm (tankou gratèl oswa pwoblèm respirasyon).
Mete anestezi nan pati jenital la anvan li koud | ||||
| ||||
oswn | ||||
| ||||
oswa | ||||
| ||||
“Lidocaine” se yon anestezi lokal yo itilize souvan. Pafwa yo konn rele l “lignocain”. Ka gen lòt kalite anestezi lokal nan zòn pa w la. Asire w yo pa gen “epinephrine”. |
Anvan w enjekte yon anestezi, gade fòm dechiri a byen. Reflechi sou ki moso po ki bezwen koud ansanm. Sa enpòtan paske apre w fin enjekte anestezi a dechiri a pral anfle epi l ap chanje fòm.
- Glise zegui a antre anba po a, jis anndan youn nan bò ki chire yo.
- Rale piston an dèyè toupiti. Si gen san ki parèt nan sereng nan, rale sereng nan deyò epi eseye antre l ankò.
-
Enjekte medikaman an dousman epi anmenmtan rale zegui a soti dousman.
Sa ap enjekte yon liy medikaman anba po a olye pou tout enjekte yon sèl kote. Po a ap anfle toupiti.
Enjekte medikaman sou lòt bò a menm jan an.
Enjekte anviwon 4 ml chak bò dechiri a. Pa mete plis pase 10 ml antou.
Yon lòt fason w ka enjekte medikaman an se pou w mete plizyè ti dòz toutolon kote ki chire a. Enjekte yon dòz jis anba po a chak kote ki gen yon x nan foto a. | Si dechiri a nan lèv vajen an, ou mèt enjekte plizyè ti dòz medikaman an toutotou li. |
Si gen medikaman ki rete nan sereng nan, depoze l sou twal esterilize a. Ou ka bezwen itilize rès la apre.
Règ jeneral sou zafè koud dechiri
- Poko kòmanse koud jiskaske plasenta a soti epi ou sèten manman an ak pitit la an sante.
- Mete gan ki esterilize epi itilize zouti ki esterilize.
- Koud dechiri ki anndan vajen an anvan w koud sa ki sou po deyò a.
- Reflechi sou ki pati ki dwe koud youn ak lòt, epi ki kote fil la dwe pase, anvan w kòmanse koud chak kouti.
- Sèvi ak mwens fil posib: jis ase pou fèmen dechiri a.
- Pa koud ni san kaye ni cheve nan dechiri a. Sa ka lakòz enfeksyon.
- Pou w ka sèten matris la ratresi epi li vin di, fè yon moun tcheke l detanzantan pandan w ap koud. Pa bliye veye eta sante jeneral manman an.
- Konnen limit ou. Si yon dechiri sanble li twò fon oswa twò konplike, chèche asistans medikal.
Byen koud dechiri mande pratik ak eksperyans. Pou aprann li, eseye chire yon moso vyann epi rekoud li.
Ki jan pou koud dechiri
Men ki jan pou w itilize yon zegui ki koube: | Si se posib, itilize yon pens ki pou kenbe zegui a). |
Si w vle pwent la soti nan direksyon sa a,
ou dwe antre pwent zegui a nan direksyon anba a. |
Kenbe zegui a nan mitan, men yon ti jan pi pre anba a ke pwent lan. Pa kenbe fil la nan pens la paske li ka kase. |
Gen plizyè metòd kouti ou ka itilize. Itilize metòd ou te aprann fè epi w alèz avè l la. Gen yon kouti senp ki solid yo rele kouti diskontini. Yon kouti diskontini se senpleman yon grenn pwen kouti ak yon ne 4 doub, apre sa ou koupe toude pwent fil yo.
Antre zegui a nan yon bò dechiri a, apeprè 0.5 santimèt parapò ak dechiri a. | Monte zegui a sou lòt bò dechiri a, nan yon distans 0.5 santimèt parapò ak bò dechiri a. | Fè yon ne ki gen 4 doub. |
Kole 2 moso chè yo ansanm avèk anpil atansyon. Eseye remete yo byen nan menm plas yo te ye anvan akouchman an. Sa ka difisil si dechiri a konplike epi chè a anfle.
2 bò dechiri yo dwe byen ranje. |
Fè l konsa |
Pa fè l konsa |
Fil la dwe pase yon tikras pi wo pase anba dechiri a. Si kouti a pa antre ase fon, pati ki anba kouti a ka vin plen ak san oswa ak pi epi l ap fè enfeksyon. Si kouti a antre twò fon, li ka pèse twou dèyè a. Sa ka lakòz enfeksyon grav.
Kouti sa a byen fèt | Kouti sa a pa ase fon. L ap ranmase san ak pi. | Kouti sa a twò fon. Li rive nan twou dèyè a kote poupou a ye a. |
2 bò yo dwe pre youn lòt. | Yo pa dwe ranmase chè a fè pil. |
Mete chak kout fil ase pre pou 2 bò dechiri yo kole youn ak lòt. Pa fè yo twò sere; sa ka lakòz doulè oubyen enfeksyon.
Fason poi koud yon deciri oswa yon epizyotomie etap pa etap
- Si w gen twal gaz esterilize, mete l nan vajen an sou anwo dechiri a. Li ede rete san k ap koule a pou l pa anpeche w fè travay ou. Retire twal gaz la lè w fin koud.
- Anndan vajen an fèt avèk yon kalite chè ki rele mikèz vajinal (“Muqueuse vaginale”). Anba chè sa a se mis la, ki pi wouj epi ki pi di. Li enpòtan pou ou koud sèlman mikèz avèk lòt mikèz, epi mis avèk lòt mis.
- Sèvi ak fil trip kwomik oswa “Vicryl”, mete premye pwen kouti a sou anwo pwent dechiri a pa anndan vajen an epi mare yon ne 4 doub.
- Kontinye fè pwen kouti diskontini jan w ap gade la a, sou longè vajen an.
Detanzantan, pouse tout moso dechiri yo ansanm pou asire tout bagay prale nan plas yo byen. - ISi dechiri a rive nan mis la, itilize kouti diskontini pou koud pati mis yo ansanm.
Sèvi ak mwens pwen kouti posib, jis ase pou kenbe yo ansanm. Souvan 2 ou 3 sifi. Pou chak pwen kouti diskontini a, mare yon ne 4 doub epi koupe pwent yo ak sizo esterilize. - Kounye a fèmen perine a (chè ki ant vajen an ak twou dèyè a) sou mis la avèk menm kalite kouti diskontini yo ak ne 4 doub yo.
Koupe pwent fil yo ak sizo ki esterilize. Asire w pwen kouti ki fèmen mis yo kouvri ak chè a. - Anvan w fini, mete yon dwèt nan twou dèyè manman an dousman pou asire okenn pwen kouti pa t rive jis anndan. Si w santi gen yon pwen kouti nan twou dèyè a, ou dwe defèt tout kouti a epi refè l nèt ankò! Fè atansyon pou ou pa kite okenn poupou touche ak dechiri a.
- Jete (oswa esterilize) gan w yo epi byen lave men w.
Ki jan pou koud mis twou dèyè a
Si mis ki toutotou twou dèyè yon fi chire, li riske pou l pa janm ka kontwole poupou l ankò. Sa se yon pwoblèm ki vrèman grav, e li trèzenpòtan pou mis twou dèyè a koud byen. Si sa posib, mennen fi a nan yon sant sante oswa mande yon moun ki gen anpil eksperyans pou l koud kalite dechiri sa a.
ATANSYON! Anvan w koud yon mis twou dèyè ki chire, verifye si twou dèyè a chire tou. Pinga w eseye koud twou dèyè a, ou menm. Mennen l lopital san pèdi tan.
- Mis twou dèyè a rete anndan yon bwat tisi fen yo rele aponevwoz. Mis la ak aponevwoz la ka fè yon ti ratresi pou antre anndan kò fi a.
Itilize yon pens esterilize, yon klanps, oswa yon ti pens cheve pou rale yon pwent mis la ak aponevwoz la toupiti pou ou ka wè yo. Itilize yon lòt pens pou rale lòt pwent mis la pou l ka fè yon ti parèt deyò a tou. - Itilize fil trip kwomik oswa “Vicryl” dimansyon 00 pou koud mis twou dèyè a. Rale 2 bò mis twou dèyè a toupre youn lòt. Antre zegui a nan aponevwoz la ak mis la sou yon bò epi rale l soti sou lòt bò a.
- Itilize 3 oswa 4 pwen kouti diskontini pou kenbe mis la ak aponevwoz la ansanm.
- Apre w fin ranje mis la nan plas li, koud rès dechiri a.